maandag 20 december 2010

leven in twee werelden

Een vakantie foto, Parijs 2010.
Niet gehinderd door het geregelde leven kijk je om je heen en zie je allerlei zaken die anders door je eigen filter buiten je aandacht worden gehouden. Daar is vakantie toch voor? Even bijtanken, een frisse wind door je hoofd laten waaien, nieuwe ideeën opdoen… Even alle ellende buiten sluiten en helemaal gaan voor het grote genieten.
Wij stapten uit de drukke metro en zouden Mont Martre gaan verkennen.
In een rustig parkje maakten we het definitieve plan van aanpak… eerst dit dan dat… en dat plan liep eigenlijk meteen al anders in dat parkje.

Zo in het begin van zo’n dag kijk je meer door de lens dan met je eigen ogen. Wat die digitale camera voor stille revolutie teweeg heeft gebracht is al vaak beschreven. Plaatjes worden maar raak geschoten, de selectie maken we achteraf, tenminste, dat zeggen we… maar wie doet dat nog uit die duizend vakantiefoto’s. Het is toch veel gemakkelijker om alles te bewaren?
Van deze foto wist ik direct dat ik die ging bewaren. Het beeld is een verhaal op zich.
Van Drop Box

Het is ochtend, ongeveer 11:30 uur. De zwarte man ligt te slapen op de bank. Het zal wel een zwerver zijn, maar het pak dat hij aan heeft houdt ook andere mogelijkheden open…
De vier mensen op de andere bank komen aanlopen… ze zijn moe en moeten even gaan zitten. Het lijkt een familie te zijn, maar ze hebben weinig met elkaar… Ze raken elkaar niet aan, ze bewaren een gepaste afstand tot elkaar; drie keer ongeveer dezelfde ruimte tussen hen in... De man kijkt opzij en schat zijn kansen in. Maar zijn vrouw reageert niet. Het hek is voor de drie dames kennelijk bijzonder interessant.
Hun wereld is netjes afgekaderd. Van de bank tot aan het hek, overzichtelijk… Dat geeft rust. En dat wat ze niet willen zien bestaat niet… De man achter hen zien ze niet,
maar hij ziet hen ook niet. Hij houdt zijn hand voor z’n ogen.
Hun werelden schampen elkaar…

Voor mij is het een beeld dat staat voor de manier waarop we nu leven; bij elkaar, naast elkaar, zonder elkaar en veilig afgesloten van de omgeving…
In de digitale wereld gebruiken we Google als we iets zoeken en Google geeft ons terug wat we willen weten. Op basis van het profiel dat Google heeft opgeslagen krijgen we onze personalized search results terug. Wat er nog meer te vinden is, hoeven we niet te weten, we zijn tevreden met wat Google ons geeft.
We communiceren met onze vrienden uit de vriendenlijst. We leven met hen mee, bekijken hun foto’s, krijgen een melding als zij zich verplaatsen, horen per direct wat ze voor leuks hebben gezien, gekocht, gehoord, gevonden…
Mensen die niet op de vriendenlijst staan bestaan niet…
Het is net het echte leven…
De ‘Social Media’ maken ons niet socialer, ook niet a-socialer…
Samen leven is keuzes maken…
Of dat nou op dat bankje in Parijs is of als je je in de digitale wereld begeeft…
Je bepaalt zelf wat je wilt zien en wat je doet of laat.

woensdag 24 november 2010

... op zoek naar 'geluksgevoel'...

In eerdere blogbijdragen heb ik geschreven over het profiel van de ‘netwerklerende’.
De ontwikkeling van mensen in de fysieke wereld is door de verschillende ontwikkelingspsychologen helder beschreven. Met het actueel worden van de virtuele wereld wordt er in toenemende mate onderzoek gedaan naar de manier waarop mensen zich in deze omgeving ontwikkelen.
De ontwikkeling loopt voor beide omgevingen behoorlijk gelijk op; pas in de laatste fase loopt deze iets uit elkaar. Voor de virtuele wereld lijkt te gelden:
Fase 5: Entiteit De ‘nieuwe lerende’ is blijvend actief. Hij realiseert zich dat kennis in de groep bestaat en dus nauwelijks meer individueel kan worden gereproduceerd. Zo lang men in de groep actief is zal men bijdragen aan de kennisontwikkeling en dus ook zelf meer kennis opdoen. Het klassieke lineaire leren is nu volledig veranderd in NetwerkLeren. Daarmee is de nieuwe lerende een autonoom lid van de groep geworden. Hij functioneert volledig zelfstandig binnen de groep en kan zich vrij bewegen tussen meerdere groepen.
Het verschil t.o.v. de ontwikkeling in de fysieke wereld zit hem dan in de verplichting om blijvend bij te dragen aan de ‘kennis’ van de groep.

In deze presentatie die hoort bij de les 'signaleren en analyseren' van verschillen Pabo Hogeschool Domstad wordt e.a. nog eens summier uitgelegd:

Op 9 november 2010 werd de eerste TrendRede van Nederland uitgesproken, een initiatief van Nederlandse toekomstdenkers. In deze rede wordt een interessante opmerking gemaakt over de Maslow-piramide:
Nederland classificeert zich in de wereldtop wanneer het gaat om gemeten geluksgevoel. Nieuwe generaties jongeren scoren zo goed op zelfvertrouwen (Review of General Psychology, september 2010) dat de gangbare meetmodellen tekort schieten. Onderzoekers argumenteren dat de Maslow piramide een nieuwe laag nodig heeft, omdat in de westerse wereld het –huidige hoogste – niveau van zelfverwerkelijking een gegeven is. In Amerika noemt men die nieuwe laag ‘parenting’ (zorgen voor een nieuwe generatie), Nederlandse onderzoekers zoeken het in het bredere ‘zingeving’. Uit een onderzoek dat het Financieele Dagblad en Academia Aemstel uitvoerden naar beleving van werk: “Veel mensen weten eigenlijk niet wat er ‘voorbij Maslow’ nog te doen, te groeien en te beleven valt. Nog mooiere en langere vakanties, nog meer zwembad om het huis, nog meer goeroes met hun eigen visie? Het inspireert niet meer. We willen geen consument zijn. We willen participeren in onze wereld. We willen niet voor niets geleefd hebben”. Een recente documentaire, ‘Alles wat we wilden’, naar de drijfveren van twintigers, verdiept dat beeld. Twintigers bleken vooral te streven naar een leven dat het waard is om herinnerd te worden.

Nou beschrijft Maslow met zijn piramide geen ontwikkeling. Maar de vervulling van de behoeften die hij in de opeenvolgende niveaus beschrijft zijn wel een voorwaarde voor een evenwichtige ontwikkeling van mensen.
Daarom lijkt de combinatie van de opmerking uit de trendrede met de beschrijving van de laatste fase van ontwikkeling van de NetwerkLerende een hele boeiende. Zou die verplichting om ‘blijvend bij te dragen aan de kennis van de groep’ ook bijdragen aan een het geluksgevoel en het niveau van zelfverwerkelijking?
Voor het onderwijs zijn dit uitdagende vragen…

Stichting Leerplan Ontwikkeling kwam in het licht van deze vragen met een prachtig Kernleerplan Burgerschap.
Het zijn boeiende tijden voor een onderwijsmens....

bronnen:
trendrede
piramide van maslow
netwerklerende
Kernleerplan Burgerschap

interessant om te lezen:
Patti Valkenburg
Wim Veen

donderdag 14 oktober 2010

...en als we nou eens een school zouden gaan bouwen...

...hoe zou dat er dan uit zien?
Allereerst; School?
Zullen we daar dan maar 'Leeromgeving' van maken?
En zullen we de 'Leerkracht' binnen die leeromgeving gaan benoemen als 'omgevingsfactor'? En is die leeromgeving dan ingericht met allerlei aanbod? Of is die omgeving meer ingericht op volgen?
Wie is de motor van het leren, wat zet het leren in beweging? Is dat de leerkracht of juist de leerling?
Wat zijn de keuzes die we maken? Als we dan toch mogen bedenken hoe die school er uit zou moeten zien, gaan we dan uit van het 'te behalen resultaat', het eindproduct? Of creeeren we een vertrekpunt..?

M.J. Gelb maakte een analyse van het denken van Leonardo da Vinci. Deze mindmap is gemaakt nav zijn boek; 'Denken als Leonardo da Vinci'.


In onderstaande animatie horen we de stem van Sir Ken Robinson. Zijn woorden worden geanimeerd en geillustreerd met heldere beelden. Sir Ken Robinson beschrijft in heldere bewoordingen zijn visie op 'hoe onderwijs is' en op 'hoe onderwijs zou kunnen zijn'.

woensdag 30 juni 2010

... de cijfers d.d. 30 juni 2010...

Vandaag verschijnt een kort berichtje op nu.nl
Internet verdringt TV bij jongeren
Bij mij thuis heb ik eindelijk de afstandsbediening van de TV weer in handen. De zitten de kinderen met een laptop op schoot of een iPod op hun hoofd (en vaak nog allebei tegelijk)
Het CBS produceert nieuwe getallen die deze anekdotische -want particuliere- observatie bevestigen als een trend.
99% van de jeugd tussen 12 en 25 jaar heeft de beschikking over internet. Zij gebruiken internet voor
e-mailen en chatten, en voor het spelen van games en downloaden van films en muziek...
Zij zijn dus verbonden, leven in dit netwerk van verbonden mensen.

Het is een klein berichtje, waar een grote sociale verandering achter schuil gaat.
Lees het item op de website van het CBS

donderdag 24 juni 2010

aanvulling - een nieuw leerling profiel....

In het vorige blog worden de kernactiviteiten benoemd die toegedicht worden aan Leonarda da Vinci.
Micheal J Gelb schreef daarover het boek Denken als Leonardo da Vinci.

In zijn afscheidsrede geeft Prof. Dr. Robert Jan Simons een prachtige presentatie waarin het eerste aspect Curiosa wordt uitgediept. (met dank aan @vanPopta)
Een must voor iedereen die zich met onderwijs bezig houdt!

woensdag 23 juni 2010

een nieuw leerlingprofiel..?

... of juist een heel oud ideaal!
Als kind wilde ik Leonardo zijn. In onze boekenkast stonden verschillende boeken over da Vinci.
Het leek me heerlijk om een 'uomo universale' te zijn. Alles weten, alles kunnen, alles leren...
En ik heb mezelf voor de spiegel getekend, ik heb de natuur geobserveerd, ik heb de 'perpetuum mobile' bedacht...
Maar door de realiteit wakker geschud heb ik me erbij neergelegd, dat ik me moest specialiseren. In onze samenleving is er geen plaats voor generalisten.

Voor een opdrachtgever hebben we de afgelopen zes weken wat gestoeid met een onderwijsconcept. Dat was heel leuk om te doen. Als basis hebben we het boek 'Denken als Leonardo da Vinci' van Michael J.Gelb gebruikt. Het is niet een boek dat op het onderwijs is geschreven, maar als bron is het heel bruikbaar.
Mbv een mindmap heb ik een uittreksel van dit boek gemaakt.
Van Drop Box

Onderwijs dat uitgaat van nieuwsgierigheid, gebaseerd is op onderzoek, prikkelt tot een basale kritische houding t.o.v. jezelf, etc.
Onderwijs dat leerlijnen ziet als richtinggevend en niet als leidend.
Onderwijs waarbij er geen scheiding is tussen virtuele- en fysieke wereld.
Onderwijs dat uitgaat van de regel: "Leg niet teveel vast, anders beweegt het niet meer!"